آقاي وزیر؛ مردم دشتستان و منطقه آبپخش پتروشيمي را مي‌خواهند اما در جایی مناسب
یکی از فعالان سیاسی استان بوشهر گفت: مردم آبپخش مشتاقانه و بی‌صبرانه انتظار ورود مجدد وزیر صنعت، معدن و تجارت به دشتستان برای آغاز عملیات اجرایی این پروژه اشتغال‌زا در روستای بند محمد عبدالله را می‌کشند که اگر غیر از این شود و ببینند که در مکانی دیگر از بخش آبپخش کلنگی به زمین خورد، سبب اختلافات روزافزون منطقه‌ای خواهد شد.
گمان نمی‌کنیم مردم هیچ جای دنیا از ایجاد و احداث یک مرکز صنعتی مفید و مؤثر در چرخه اقتصادی کشورشان در نزدیکی محل زندگی خود ناراضی باشند و نارضایتی خود را با ایجاد سپری انسانی در مقابل حضور و ورود یک مقام عالی رتبه کشوری یعنی یک وزیر نشان دهند، آن هم مردم خونگرم و مهمان‌نوازی از سرزمین گرم جنوب با ساکنان با وقار و سخاوتمندش وبامردمانی از جنس فرهنگ و شور و شعور اجتماعی.
جناب آقای وزیر صنعت، معدن و تجارت
قطعا اگر به صورت سرزده مهمان دیار آبپخش همیشه سرسبز از سبزی نخل و نخلستان می‌شدید شما را روی سر و دست می‌گذاشتند و نیز اگر برای آغاز عملیات اجرایی یا افتتاح یک واحد صنعتی بزرگ از رسته صنایع تبدیلی وابسته به نخل وخرما که با توجه به ظرفیت کشاورزی و نخلداری دشتستان یک نیاز اساسی است که متاسفانه از آن غفلت شده و مدت‌هاست مردم این دیار انتظارش را می‌کشند قدم به خاک این منطقه گذاشته بودید یا اگر برای اغاز عملیات اجرایی همین واحد صنعتی با جانمایی مناسب پس از اخذ همه مجوزهای لازم از جمله تاییدیه سازمان حفاظت از محیط زیست تشریف می‌آوردید ،حتما جلو قدوم شما گاو و گوسفند قربانی می‌کردند.
حال سؤال اینجاست که علت چنین حرکت وبرخوردی چه بوده است؟
همه کشورهای جهان صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی خود را در نزدیک رودخانه‌های بزرگ و دریاها احداث کرده‌اند اما متاسفانه در یک رویکرد غیرکارشناسی و زیانبار مکان‌یابی این گونه صنایع در ایران با نگرش سیاسی انجام می‌گیرد که در آینده تبعات سنگینی برای کشور به دنبال خواهد داشت.
صنایع یاد شده آب‌بر هستند و از طرف دیگر بخش عمده‌ای از محصول آنها صادراتی است لذا احداث کارخانه‌های یاد شده در مناطق کم آب و دور از دریا غیرعلمی، غیراقتصادی و به زیان کشور بوده و هست که البته همان گونه که خود مستحضر هستید این روند ناصحیح از چند دهه پیش در ایران شروع شده و متاسفانه همچنان ادامه دارد.
محل احداث کارخانه های شرکت سایبیک عربستان در بنادر ینبوع در حاشیه دریای سرخ و الجبیل در حاشیه خلیج فارس، واحدهای پتروشیمی چین در بندر شانگهای و شهرهای نانجین و چانگزو در حاشیه رودخانه بزرگ یانگ تسه که کشتی در آن تردد می‌کند واقع شده‌اند، پتروشیمی‌های آلمان در شهر مارل کنار رودخانه راین و دریا، پتروشیمی لینپک انگلیس در کنار بندر و دیگر مجتمع‌های پتروشیمی بلژیک در بندر آنتووپ ، آمریکا در هستون، تایلند در بندر مپتافوت، سنگاپور در جزیره جورانگ و پتروشیمی‌های قطر در حاشیه خلیج فارس قرار دارند.
هر چند مقیاس پتروشیمی دشتستان به مراتب کوچکتر از مراکز یاد شده است اما نه آن شهرها ظرفیت اصلی‌شان کشاورزیست و مردمانش از این طریق روزگار سپری می‌کنند و نه به این میزان دچار کم آبی هستند که خود مسئولین استانی کشت برخی محصولات را به علت کم آبی منع کرده‌اند.
پتروشیمی‌های ایران در مسیر کویری خط اتیلن و مناطق دور از دریا در مرکز و غرب کشور در حال احداث یا پیگیری هستند!! این در حالی است که آب و ذخایر نفت و گاز ما در دریا یا حاشیه دریا واقع شده‌اند. چرا مسوولین این گونه اعمال پرهزینه و خسارت‌بار را مرتکب می شوند؟!
اما این که در سالهای اخیر با ایجاد مراکز صنعتی پتروشیمی در استان زرخیز بوشهر موافقت‌هایی صورت گرفته را به فال نیک می‌گیریم اما مستلزم این است که مکان‌یابی دقیق و مناسبی صورت گیرد.
برخی از عوامل مهمی که در انتخاب مکان مناسب برای احداث یک پتروشیمی موثر مورد نیاز است نزدیکی به آب، منابع تامین خوراک و یا در دسترس بودن شبکه تامین خوراک، نزدیکی به بازار مصرف و شرایط اقلیمی و زیست محیطی مناسب است که هیچ‌کدام از این شاخص‌ها برای این پروژه صنعتی به خوبی رعایت شده است؟
نکته مشترک تمامی این پارک‌های شیمیایی ، استقرار آنها در کنار بنادر بزرگ و در نتیجه امکان دسترسی به نقاط مختلف درون قاره‌ای و مراکز صنعتی مهم جهان از طریق راه‌های آبی است.
آقای نعمت زاده
شما که استخوان خرد کرده و پخته شده در صنعت هستید نیک می‌دانید نزدیکی یک مرکز صنعتی پررونق چه مزایایی برای مردمان ساکن در نزدیکی این مراکز دارد به شرطی که مطالعات دقیق زیست محیطی و اقلیمی، تهیه مواد اولیه مورد نیاز آن و پسماند و زباله‌هایش صورت گرفته باشد تا معایب آن بسیار کم شود.
مردمی که آن روز محترمانه جلو شما ومیزبانان دولتی شما را سد کردند و اعتراض و نارضایتی خود را این چنین نشان دادند از کاستی در اطلاع‌رسانی و نقض مطالعه روی این پروژه گله‌مند بودند، به آنها حق دهید گله مند از محلی برای احداث چنین مجموعه‌ای شیمیایی باشند که هنوز تأییدیه از سازمان محیط زیست دریافت نکرده است.
به آنها حق دهید به کسانی که آب شرب روزانه‌شان جیره بندیست و در بعضی مناطق بخش آبپخش کمتر از دو ساعت در روز آب شرب دارند و از آن بدتر اینکه سرسبزی همیشه بهار منطقه سعداباد و ابپخش به خاطر وجود نخلستان‌های این منطقه به علت کم‌آبی رو به پاییزی پیش رونده و مخرب است مردم نه به عنوان یک کارشناس برجسته دستگاه‌های اجرایی بلکه به عنوان افرادی که اقیلم‌ها را طی زمان خوب درک کرده‌اند به درستی تشخیص می‌دهند، باور بفرمایید مردم نگران هستند و جواب درست و قاطعی هم از مسوولین در این زمینه دریافت نمی‌کنند.
حق دهید به مردمی که از ثمر نخلهای‌شان علاوه بر خرج سالیانه خود، مهندسان، پزشکان،رفرهیختگان، فرهنگیان، ورزشکاران و هنرمندان زیادی را به کمک همین درامد سالیانه این نخل‌های نجیب که مردم و کشاورزان آنها را به اندازه خود وفرزندانشان دوست دارند به جامعه عرضه داشته اند اما متاسفانه از بی‌آبی و با وجود پرداخت حق آب سالیانه در کنار خود هر روز، نخل‌هایی را می‌بینند بی‌رمق‌تر از دیروز و خشک‌تر از گذشته می‌شوند و بعضی به اندازه خرج خود نیز ثمر نمیدهند.
حال شما بودید چه می‌کردید؟در این منطقه که از بی‌آبی،کشاورزی مردم در حال نابودیست ایجاد یک صنعت آب‌بر در این منطقه که تنها سد رئیس علی دلواری را دارد آیا با برداشت آب از آن سد، سهم آب کشاورزی کمتر از گذشته در سالهای کم بارش نخواهد شد و نخل‌های همچو سرو این مردم ایستاده نخواهند مرد؟
جناب آقای نعمت‌زاده
مردم دشتستان و بخش آبپخش پتروشیمی را می‌خواهند اما در جایی مناسب که هم آثار زیانبار زیست محیطی نداشته باشد و هم به دریا و خوراک خود نزدیکتر باشد مثل زمین‌های بند عبداله در بخش آبپخش شهرستان دشتستان که پیش از آن کارشناسان به اتفاق این مکان را انتخاب کرده و بر جانمایی مناسب آن صحه گذاشته بودند.
کلام پایانی
این روزها و پس از این که مردم آبپخش شهرستان دشتستان به دلایلی از جمله نداشتن تاییدیه سازمان حفاظت از محیط زیست، مشخص نبودن تخلیه پسماند صنعتی پتروشیمی و محل دقیق تامین آب مورد نیاز واحدهای پتروشیمی، اجازه ندادند تا عملیات اجرایی پتروشیمی دشتستان توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت آغاز شود عده‌ای خواسته یا ناخواسته با ذکر این نکته که حالا که مردم آبپخش پتروشیمی نمی‌خواهند پس آن را در جایی دیگر و با همین آب برداشتی از سد رئیسعلی دلواری احداث می‌کنیم، ذکر این نکته را ضروری می‌دانم خدمت شما عرض کنم که مردم آبپخش مشتاقانه و بی‌صبرانه انتظار ورود مجدد وزیر صنعت، معدن و تجارت به دشتستان برای آغاز عملیات اجرایی این پروژه اشتغال‌زا در روستای بند محمد عبدالله را می‌کشند که اگر غیر از این شود و ببینند که در مکانی دیگر از بخش آبپخش کلنگی به زمین خورد، سبب اختلافات روزافزون منطقه‌ای خواهد شد که عواقبش نیز به گردن تصمیم‌گیران امروز است.
به امید روزی که با در نظر گرفتن همه پتانسیل و ظرفیت‌هایی که جای جای این شهرستان پهناور از بخش‌های شبانکاره و سعدآباد گرفته تا بوشکان و ارم و بخش مرکزی از نعمت ایجاد شهرک‌های صنعتی اطراف خود بهره‌مند شده و شاهد توسعه متوازن اقتصادی در تمامی مناطق دشتستان و استان بوشهر باشیم.
دکتر محمد رضا دهقانفرد، فعال سیاسی