گزارش مکتوب ...... اما و اگرهای تولید و صادرات خرما در استان بوشهر
آفتاب آبپخش،استان بوشهر با برداشت سالیانه 150هزار تن خرما از مهمترین تولید کنندگان خرمای کشور است اما تنها 20درصد این محصول ارزشمند صادر می شود
خرما یکی از محصولات استراتژیک کشاورزی بویژه استانهای جنوبی ایران به شمار می‌رود که به دلیل اشتغالزایی و ارزآوری بالا در سبد صادرات غیرنفتی کشور جایگاه ویژه‌ای دارد، با این حال به دلیل ضعف در مراحل فرآوری و بسته‌بندی ، ارزش افزوده این محصول نصیب کشورهایی می‌شود که به تکنیکهای جدید کاشت ، برداشت ، نگهداری ، فراوری و بسته‌بندی مجهز شده‌اند.
بسیاری از کشورها با اطلاع از ذائقه مصرف کنندگان و عرضه محصولات در بسته بندی‌های مرغوب و مشتری پسند، بازارهای هدف را در اختیار خود گرفته‌اند.
بازار مصرف خرما روز به روز در حال افزایش است و در مصارف صنعتی متعدد این محصول نظیر شیره خرما، شهد خرما، عسل خرما، قند مایع ، سرکه خرما، عصاره نوشابه، حلوای خرما ، شکلات صبحانه خرما و لواشک خرما مورد استقبال بیشتری قرار دارد.
و آمار گمرک ، ازافزایش ۵۶ درصدی صادرات خرمای امسال نسبت به پارسال مهر تاییدی براین مطالب است .
استان بوشهر جایگاه مهمی در تولید محصولات کشاورزی دارد به گونه‌ای که بعداز صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، بیشترین اشتغال در استان بوشهر در حوزه کشاورزی است.
استان بوشهر با بیش از شش میلیون اصله نخل و تولید بیش از 150 هزار تن به عنوان قطب تولید خرما در کشور قلمداد می‌شود.
خرمای بوشهر از لحاظ کیفیت در بازهای داخلی و خارجی مشتریان بسیاری دارد. و مردم کشورهای روسیه، اسپانیا، اکراین و کشورهای اروپایی از جمله مشتریان پرو پا قرص این محصول ارزشمند بوشهری ها هستند .
رئیس جهاد کشاورزی استان بوشهر می گوید : طرح‌های مهمی در عرصه کشاورزی این استان تدوین شده است.
توسعه اراضی گلخانه‌ای را از محورهای مهم استان بوشهر
محمدتقی منوچهری توسعه اراضی گلخانه‌ای را از محورهای مهم دانست و تصریح کرد: برای مقابله با کم آبی و افزایش تولید محصولات ، اراضی گلخانه‌ای با پرداخت تسهیلات کم بهره افزایش می‌یابد و این در حالی است که اکنون 199 هکتار اراضی گلخانه‌ای در استان فعال و 68 هکتار آماده اجراء است.
وی می گوید : یکی از مشکلات مهم نخلداران استان بوشهر کم‌آبی و بارش کم باران است و برای افزایش تولید محصول و تامین آب مورد نیاز، طرح پایلوت اصلاح شیوه آبیاری نخیلات در دشتستان اجرا می شود که در نخلستانهای روستای چهاربرج بخش آبپخش دشتستان اجرا شده است.
10 هزار هکتار از اراضی دشتستان زیر پوشش طرح آبیاری نوین قرار دارد
منوچهری با اشاره به مشارکت 117 باغدار در این طرح افزود: در مجموع 10 هزار هکتار از اراضی دشتستان در بخش‌های آبپخش، سعدآباد و بخش مرکزی دشتستان زیر پوشش طرح آبیاری نوین قرار دارد.
وی مساحت اراضی نخلستانی استان بوشهر را 34 هزار و 250 هکتار اعلام کرد و با تاکید بر اصلاح شیوه آبرسانی گفت: با اجرای طرح تغییر شیوه آبیاری سنتی به نوین 149 میلیون متر مکعب در سال در مصرف آب صرفه‌جویی می‌شود.
وی با بیان اینکه تاکنون در سطح 6 هزار 500 هکتار نخلستانهای دشتستان طرح آبیاری تحت فشار اجرا شده است تصریح کرد : اجرای شبکه آبیاری در آبپخش و کلل دشتستان در هفت هزار و 700 هکتار اجرا می‌شود .
ضرورت افزایش میزان صادرات خرمای استان بوشهر
رئیس اتاق بازرگانی صنایع ، معادن و کشاورزی بندر بوشهر هم می گوید: باید برای صادرات خرما و پذیرش بازارهای جهانی به کیفیت محصول و فراوری آن توجه ویژه کرد.
خورشید گزدرازی با تاکید براهمیت برگزاری جشنواره خرما در استان بوشهر گفت : برای رفع مشکلات فراروی خرما و بهبود کیفیت آن و مهم‌تر از همه شناخت محصول خرمای استان بوشهر باید فستیوال خرما در استان بوشهر برگزار شود.
وی می گوید : روی بسته های بیشتر خرمای های بسته بندی این استان عبارت 'درجه یک' نوشته می شود که این عمومیت بخشی اجحافی بزرگ در حق خرمای باکیفیت بوشهر است.
رئیس اتاق بازرگانی صنایع ، معادن و کشاورزی بندر بوشهر بیان کرد: تنها با شعارهای مبنی بر کیفیت بخشی، گره از مشکلات این بخش باز نمی شود و در عمل باید وارد کار کنترل با هدف صادرات خرمای با کیفیت شویم.
گزدرازی می گوید : در جریان سفر هیات تجاری استان بوشهر به قطر خرمای بسته بندی کشورهای رقیب نشان داد ، بسته بندی خرما در کشوری های هدف استان بوشهر با بسته بندی های بسیار شیک و صادراتی دیده می شود که این موضوع نیاز به کار بیشتر در بسته بندی را ضرورت بخشیده است.
گزدرازی افزود: خرمای با کیفیت استان بوشهر که امروز با تحمیل هزینه هایی گزاف به نخلداران در بخش های مختلف همراه شده است با کیفیت بخشی می تواند بخش قابل هزینه های تولید را پوشش دهد.
رئیس اتاق بازرگانی بندر بوشهر با تاکید برضرورت تشکیل کمیته ویژه نظارت بر صادرات خرما گفت: در حوزه صادرات محصول خرما برای ساماندهی مناسب باید کمیته ویژه نظارت بر صادرات محصول خرما تشکیل شود که در صورت تحقق چنین تشکلی اتاق بازرگانی مهیای همکاری با این تشکل است.
امیر شهریاری عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی بندر هم بوشهر می گوید : صادرات خرمای استان بوشهر با گذشت بیش از چندین دهه هنوز به شکل سنتی انجام می شود که در این ارتباط باید ساماندهی مناسبی صورت گیرد.
دیگر عضو اتاق بازرگانی بندر بوشهرمعتقد است : در این استان 40 واحد صنعتی بسته بندی خرما فعال است با توجه به اهمیت بسته بندی با کیفیت در صادرات خرما ، آشنایی فعالان حوزه بسته بندی خرما در این استان با دانش های روز و مطابق با استانداردهای جهانی اجتناب ناپذیر است.
علی محمد صمیمی می گوید : بیشتر فعالان چرخه صنعت خرما با علم روز و آخرین تکنولوژی‌ها و دستاوردهای دنیا در زمینه خرما بیگانه‌اند و برگزاری تورهای بین المللی با هدف ارائه آموزش مناسب به آنها الزامی است.
وی می افزاید : وجود سردخانه‌های مجهز و پیشرفته متناسب با نوع محصولات و شرایط نگهداری میان‌مدت و بلندمدت آنها کاملا ضروری است که متاسفانه در استان بوشهر این گونه تجهیزات بسیار نادر و معمولا در قطب‌های تولید مستقر نیستند.
مدیر صنایع سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر می گوید : و احدهای بسته بندی صنعتی خرما در این استان حرکت به سوی برند سازی را آغاز کرده اند که این امر نوید بخش آینده ای روشن فراروی این محصول است.
مصطفی قلی پور افزود: در ارتباط با چاپ کارتن های بسته بندی خرما هم کارهایی انجام می شود تا خرمای استان با سطح بندی های مختلفی وارد بازار هدف و از عمومیت بخشی عبارت درجه یک برای همه آنها پرهیز شود.
وی بیان کرد: ثبت نشان جغرافیایی خرمای زاهدی و کبکاب استان بوشهر از جمله مواردی است که می تواند به رونق صادرات این محصول به بازارهای هدف کمک کند.
قلی پور افزود: نخستین جشنواره و نمایشگاه بین المللی خرما و صنایع وابسته آبان ماه امسال در بوشهر برگزار می شود که این نمایشگاه فرصتی ارزشمند برای عرضه محصولات این حوزه خواهد بود .
دبیر انجمن خرمای استان بوشهر نیز از فعالیت 80 هزار کشاورز در استان خبر داد و بیان کرد: در استان بوشهر 80 هزار نفر به‌طور مستقیم در حوزه نخیلات اشتغال دارند که این میزان اشتغال نگاه ویژه ای را به خوزه خرما می طلبد .
ابوالفضل روزی طلب می گوید : سرانه مصرف خرما در کشور بسیار پایین است وباید با روشهای مختلفی از جمله برگزاری یک رویداد ملی در پایان فصل برداشت خرما مردم را به استفاده بیشتر از خرما در سبد های غذایی تشویق کرد.
نخل‌ها ایستاده می‌میرند
وی، رودخانه دالکی را به عنوان یکی از منابع اصلی تامین کننده آب نخلستانهای شهرستان دشتستان دانست و گفت: آب دهی این رودخانه به حدی کاهش یافته که آب به بسیاری از نخل‌ها نمی‌رسد و آنها ایستاده می‌میرند.
دبیر انجمن خرمای استان بوشهر با بیان اینکه احداث سد دالکی عملیاتی شده است افزود: باید طرح های نوین آبیاری در نخلستان‌ها به موازات عملیات اجرایی احداث این سد انجام شود.
20 درصد خرمای استان صادر می‌شود
کاووسی ، رییس انجمن خرمای استان بوشهر ، وضعیت صادرات محصول خرمای استان را مورد اشاره قرار داد و با بیان اینکه حدود 20 درصد خرمای استان صادر می‌شود تصریح کرد: از 150 هزار تن خرمای تولیدی استان بوشهر تنها 30 هزار تن این محصول صادر می‌شود که با یک برنامه‌ریزی می‌توان این میزان به 3 برابر افزایش داد.
فاصله معنادار میزان تولید و صادرات خرما در استان بوشهر حاکی از کمبود امکانات لازم برای فراوری ، بسته‌بندی ، سردخانه و صادرات این کالای ارزشمند است که اقتصاد بخش عمده‌ای از نخلداران استان بوشهر به خصوص در شهرستانهای دشتستان ، تنگستان دشتی و جم را زیرپوشش قرار داده است و می طلبد متولیان امر با برنامه ریزی بهتر و دعوت از سرمایه گذاران سود سرشار این ماده غذایی در صادرات کاهای غیر نفتی را برای مردم این استان و کشورمان رقم زنند